Skipting ellilífeyrisréttinda

Já, það er hægt skipta ellilífeyrisréttindum en skipting tekur ekki til örorku- maka- og barnalífeyris. Hægt er að skipta þegar áunnum réttindum og/eða framtíðarréttindum.

Skipting ellilífeyrisréttinda tekur til þeirra sem eru eða hafa verið í hjúskap eða óvígðri sambúð.

Skipting ellilífeyrisréttinda skal fela í sér gagnkvæma skiptingu sem skal vera jöfn, þ.e.a.s. hvort hjóna eða sambúðarfólks skal veita hinu sama hlutfall réttinda sinna. Þess vegna þurfa báðir aðilar að skipta ellilífeyrisréttindum sínum.

Samkomulag um skiptingu áunninna réttinda skal eiga sér stað áður en taka ellilífeyris hefst.

Heimilt er að skipta allt að helmingi ellilífeyrisréttinda.

Nauðsynlegt er að skila inn gögnum og fylla út samingseyðublöð.

Ávallt þarf að skila inn hjúskaparsöguvottorði við skiptingu ellilífeyrisréttinda. 

Ferlið er þannig að sá lífeyrissjóður sem sótt er um hjá annast upplýsingagjöf og leiðsögn.  Sá sjóður er einnig í samskiptum við aðra sjóði í umsóknarferlinu. 

Samningseyðublöð og fleiri gögn:

• Samningur um skiptingu ellilífeyrisréttinda
• Samningur um skiptingu ellilífeyrisgreiðslna
• Heilbrigðisvottorð einstaklings
• Einnig þarf að skila inn Hjúskaparsöguvottorði sem hægt er nálgast hjá Þjóðskrá skra.is smelltu hér. Nægjanlegt er að skila Hjónavígsluvottorði ef aðilar eru í hjúskap og skipting nær aðeins yfir hjúskapartíma.
• Yfirlýsing trúnaðarlæknis vegna umsóknar um skiptingu lífeyrisréttinda
• Leiðbeinandi reglur um skiptingu ellilífeyrisréttinda

Heimilt er að skipta ellilífeyrisréttindum með maka/sambúðaraðila.  Skiptingin á þá að vera gagnkvæm.
Það þýðir að hjón eða sambúðarfólk skal veita hinu sama hlutfall réttinda sinna.

Skipting lífeyrisréttinda milli hjóna/sambúðarfólks nær þó aðeins til þeirra réttinda sem hafa áunnist/munu ávinnast á meðan hjúskap eða sambúið  varir. Heimildin nær til allt að helmings lífeyrisréttindanna. 

Hægt er að skipta lífeyrisréttindunum með eftirfarandi hætti:

• Skipta þeim ellilífeyrisgreiðslum sem þegar eru hafnar.
• Skipta áunnum ellilífeyrisréttindum, enda sé það gert í síðasta lagi áður en sjóðfélaginn hefur náð 65 ára aldri.
• Skipta framtíðarréttindum, þ.e. þeirra ellilífeyrisréttinda sem munu ávinnast eftir að samkomulag um skiptinguna hefur verið gert.

Mikilvægt er að fá upplýsingar og leiðsögn hjá lífeyrissjóði áður en ellilífeyrisréttindum er skipt. 

Maka þínum er heimilt að framselja til þín allt að helmingi ellilífeyrissjóðsréttinda sinna.

Við andlát sjóðfélaga fær eftirlifandi maki svokallaðan makalífeyri, hvort sem réttindum hefur verið skipt eða ekki. Óskertur makalífeyrir er greiddur í að minnsta kosti tvö ár. Ef eftirlifandi maki er með börn yngri en 18 ára á framfæri sínu er makalífeyririnn óskertur þar til yngsta barnið hefur náð 18 ára aldri. Hjá sumum lífeyrissjóðum er makalífeyrir greiddur lengur.

Ef eftirlifandi maki er öryrki við andlát sjóðfélaga og yngri en 67 ára er óskertur makalífeyrir greiddur á meðan örorkan varir.

Makalífeyrir fellur niður ef makinn gengur í hjónaband á ný eða stofnar til sambúðar.

Hjá lífeyrissjóðnum þínum getur þú fengið nánari upplýsingar um reglur um makalífeyri.

Þeir sem ætla að gera samning um skiptingu ellilífeyrisréttinda snúa sér til þess sjóðs sem annar hvor aðilinn greiðir til og annast sá sjóður leiðsögn og upplýsingagjöf varðandi umsóknarferlið.

Ávallt þarf að skila inn hjúskaparsöguvottorði við skiptingu ellilífeyrisréttinda. 

Til þess að taka upplýsta ákvörðun er mikilvægt að fá leiðsögn hjá lífeyrissjóði.

• Við hjúskapar- eða sambúðarslit er mikilvægt að sjóðfélagar tilkynni þeim lífeyrissjóðum sem eru með samning um skiptingu iðgjalds um breytta stöðu til að koma í veg fyrir að iðgjöldum sé áfram ráðstafað samkvæmt samningi.
• Skipting sem þegar hefur verið framkvæmd samkvæmt samningi helst óbreytt komi til skilnaðar eða sambúðarslita.
• Sé stofnað til nýs hjúskapar eða sambúðar geta aðilar gert samning sín á milli um skiptingu ellilífeyrisréttinda sem ávinnast á hjúskapar- eða sambúðartíma þeirra.
• Rétt er að benda á mikilvægi þess að hjón og sambúðarfólk hugi að samningum um skiptingu ellilífeyrisréttinda en raunin hefur verið sú að afar algengt er að aðilar geri samninga um skiptingu þegar áunnina réttinda í tengslum við skilnað eða sambúarslit. Slíkir samningar geta verið jafnmikilvægir hjónum og sambúðarfólki án þess að til skilnaðar komi.
• Ítrekað er að mikilvægt er að fá leiðsögn hjá þeim lífeyrissjóði sem annar hvor aðilinn greiðir til og fara yfir hvaða áhrif samningur hefur og hvort hann sé góður kostur fyrir viðkomandi aðila.