Pytania & Odpowiedzi

Dłuższe życie a naliczenia emerytur

Dodatkowe oszczędności emerytalne

• Jakie reguły podatkowe dotyczą dodatkowych oszczędności emerytalnych?

  Odnośnie dodatkowych oszczędności emerytalnych obowiązują takie same reguły podatkowe, jak w przypadku funduszy emerytalnych, tzn. emerytura podlega opodatkowaniu jak każde inne dochody, lecz można korzystać z upustu podatkowego, by obniżyć kwotę płaconego podatku.

• Główne korzyści wynikające z dodatkowych składek na fundusze emerytalne?

  Dodatkowy fundusz emerytalny jest dodatkiem do funduszu obowiązkowego

  -          Pracodawca zajmuje się odprowadzaniem składek

  -          Nie płacimy podatku od oprocentowania

  -          Pieniądze z funduszu można otrzymać w wieku 60 lat, w całości lub w ratach

  -          Oszczędzamy o płowę szybciej aniżeli na fundusz obowiązkowy

  -          Jest to oszczędzanie długotermionowe, gdzie często stopa procentowa ma duży wpływ na wysokość oszczędności końcowych

  -          Udogodnienie dla ludzi, którzy chcą przestać pracować przed wiekiem 70 lat, jest w całości dziedziczony

  -          W przypadku śmierci, zawartość funduszu wraz z odsetkami według obowiązującej stopy procentowej, wypłacona jest według obowiązujących reguł, osobom uprawnionym

  -          Możliwe jest wykorzystanie funduszu w razie poważnego wypadku lub choroby, wtedy pieniądze z funduszu wypłacane są według obowiązujących reguł

  -          Jeżeli członek funduszu zastanie bankrutem,

  -          komornik nie ma prawa do zajęcia oszczędnośsci

  Podatek od dochodów jest płacony przy wypłacie z funduszu.

• W jaki sposób można wykorzystać składki na fundusz dodatkowy przy zakupie pierwszego mieszkania?

  Osoby kupujące mieszkanie  po raz pierwszy mogą poprzez fundusz dodatkowy oszczędzić na pierwszą wpłatę lub kredyt, jak również obniżyć raty kredytów niezabezpieczonych (nominalnych).

  Maksymalna kwota wypłacana jednej osobie w ciągu roku to 500 tysięcy koron.

  Przy zakupie mieszkania dodatkowy fundusz może być wykorzystany nieprzerwalnie przez 10 lat

  Wniosek o wypłatę składa się na stronie skatturinn.is

• Czy mój dodatkowy fundusz emerytalny będzie dziedziczony?

  Po śmierci małżonek i dzieci dziedziczą prawa do dodatkowego funduszu; małżonek 2/3 i dzieci 1/3 nawe jeżeli nie nastąpił jeczcze podział majątku po zmarłym. Jeżeli zmarły nie był w związku małżeńskim lub nie miał dzieci, fundusz dodatkowy przechodzi do podziału na spadkobierców.

• Czy dodatkowa emerytura ma wpływ na emeryturę z ogólnego systemu ubezpieczeń?

  Wypłaty dodatkowych emerytur nie mają wpływu na emeryturę z ogólnego systemu ubezpieczeń.

• Czy dodatkowe oszczędności emerytalne się dziedziczy?

  Tak, oszczędności wpłacane na fundusz dodatkowy po śmierci członka funduszu w całości przechodzą na żyjącego jego małżonka i dzieci.

• Czy emerytury zabezpieczają wystarczające dochody na starość? Czy muszę oszczędzać dodatkowo?

  Wypłaty z funduszy emerytalnych rzadko wystarczają, by zapewnić niezmieniony poziom dochodów. Dodatkowe oszczędzanie jest zatem bardzo wskazane, zaś dodatkowe oszczędności emerytalne to najkorzystniejszy sposób odkładania na dodatek do emerytury.

• Czy jest jakaś różnica gdzie gromadzę moje dodatkowe oszczędności emerytalne?

  Wybierz instytucję, w której złożysz swoje oszczędności z rozwagą. Podmioty, którym wolno oferować dodatkowe oszczędzanie emerytalne proponują wiele sposobów oprocentowania i inwestowania. Warto zorientować się, co oferują poszczególni depozytariusze, jakie są ich koszty (początkowy, zarządzania oraz kierowania pakietem inwestycyjnym), by świadomie zdecydować gdzie złożyć swoje oszczędności. W przypadku niezadowolenia ze świadczonych usług lub wyników finansowych można depozytariusza zmienić.

• Czy mogę skorzystać z dodatkowych oszczędności emerytalnych, jeśli moja zdolność do pracy ulegnie zmniejszeniu lub będę bezrobotny?

  W przypadku długiej choroby bądź poważnego wypadku możesz to zrobić, zgodnie z określonymi zasadami. Nie możesz skorzystać z dodatkowych oszczędności emerytalnych z powodu bezrobocia.

• Czy rozsądnie jest wykorzystanie swoich praw do dodatkowego oszczędzania emerytalnego?

  Tak, zdecydowanie. Dodatkowe oszczędzanie emerytalne zapewnia lepszą sytuację finansową po zakończeniu pracy i dodatkowo ułatwia zakończenie pracy przed 70 rokiem życia. Poza tym, po dodatkowe oszczędności można sięgnąć w przypadku choroby bądź wypadku. Dodatkowe oszczędności emerytalne są najbardziej opłacalną formą oszczędzania. W umowach zbiorowych znajduje się zapis, że pracodawcy mają obowiązek płacić 2% dodatkowych składek od pensji pracowników,  pracownik sam odkłada minimum 2%.

• Czy wypłatę oszczędności dodatkowych trzeba uzgodnić z funduszem, czy też wypłata następuje automatycznie po uzyskaniu określonego wieku?

  Należy złożyć wniosek o wypłatę. Pobieranie dodatkowej emerytury można rozpocząć po ukończeniu 60 roku życia i oszczędności te można wybrać w całości lub ratach.

• Gdzie mogę zawrzeć umowę na dodatkowe oszczędzanie?

  Należy zawrzeć umowę z jednostkami zajmującymi się przyjmowaniem składek: banki, kasy oszczędności i towarzystwa ubezpieczeniowe mogą mieć w swojej ofercie dodatkowe oszczędzanie emerytalne. Nie wystarczy zgłosić swojej chęci przynależności do dodatkowego oszczędzania emerytalnego u swego pracodawcy.

  Jeżeli zmienimy pracę, ważne jest by skontaktować się z instytucją prowadzącą w celu sporządzenia umowy z nowym pracodawcą.

• Jakie reguły dotyczą dodatkowego oszczędzania emerytalnego?

  Osoby otrzymujące pensje i samodzielnie prowadzące działalność gospodarczą mogą wpłacać nawet do 4% z całości swych dochodów na dodatkowe oszczędzanie emerytalne. Według umów zbiorowych pracodawca ma obowiązek wpłaty dodatkowej w wysokości 2% od całkowitych poborów pracownika na fundusz dodatkowy, składki pracownika wynoszą conajmkiej 2%.

• Kiedy mogę wybrać moje dodatkowe oszczędności emerytalne?

  Pobieranie dodatkowej emerytury można rozpocząć po ukończeniu 60 roku życia w całości lub rozłożyć wypłaty na życzenie właściciela oszczędności. W przypadku śmierci członka funduszu, wypłaty dokonuje się w całości osobom do tego upoważnionym. W przypadku renty, wypłaty z dodatkowego funduszu emerytalnego rozkładane są w czasie. Dozwolone jest jednak wypłacenie całej kwoty za jednym razem, jeśli kwota oszczędności jest niska.

Dodatkowy fundusz emerytalny

• Co to jest określony dodatkowy fundusz emerytalny?

  W umowach zbiorowych podpisanychw styczniu 2016 roku przez ASI i SA podniesiono wpłaty pracodawcy na fundusz emerytalny dla pracowników sektora ogólnego o 3,5% stopniowo.

  Mowa jest tu o zwykłym funduszu dodatkowym , o wpłatach na określony fundusz dodatkowy każda osoba podejmuje decyzję sama. Jeżeli nie ma wpłat na określony fundusz, normalne składki zwiększają prawa ubezpieczeniowe.

• Kto ma prawo do dodatkowego określonego funduszu emerytalnego?

  Od 1 stycznia 2023 członek funduszu może zgodnie z prawem przekazać 3,5% składki minimalnej, która wynosi 15,5%, na dodatkowy określony fundusz. Taka opcja musi być zawarta w umowie zbiorowej lub umowie o pracę. Dokładniejszych informacji udzieli twój fundusz emerytalno-rentowy. Ważne jest podjęcie świadomej decyzji o tej możliwości.

• Czy możliwe jest nieopodatkowane wykorzystanie środków z dodatkowego określonego funduszu na zakup pierwszej nieruchomości?

  Tak. Jest to możliwe od 1 stycznia 2023 po spełnieniu określonych warunków. Skontaktuj się ze swoim funduszem emerytalno-rentowym, żeby otrzymać dokładniejsze informacje.

• Czym się różni określony dodatkowy fundusz emerytalny od zwykłego dodaktowego funduszu?

  -          Korzystanie z określonego funduszu emerytalnego można rozpocząć przed normalnym wiekiem emerytalnym. Dodatkowy fundusz po ukończeniu 60 roku życia.

  -          Określonego funduszu nie można wykorzystać do zakupu mieszkania lub spłaty kredytu mieszkaniowego.

  W obu przypadkach członkowie funduszy mogą skorzystać z możliwości inwestycyjnych.

• Czy określony ddatkowy fundusz ma wpływ na rentę i emeryturę po małżonku?

  Tak. Składki na określony fundusz dodatkowy nie mają wpływu na prawo do emerytuty do końca życia, renty chorobowej czy emerytury po małżonku.

Emerytura

• Czy można podzielić prawo do emerytury między współmałżonkami lub osobami w związkach zarejestrowanych?

  Tak, jest to możliwe zgodnie z określonymi regułami. Nie dotyczy to jednak prawa do renty małżonka lub dzieci. Podział prawa do emerytury powinien przebiegać według wzajemnego podziału, który ma być równy tzn. każdy ze współmałżonków bądź konkubentów powinien udzielić drugiemu tej samej części ze swojego prawa do emerytury. Dlatego też obydwie osoby muszą otrzymywać i dzielić swoją emeryturę.

• Czy dochody współmałżonka mają wpływ na wysokość emerytury z funduszu emerytalnego?

  Nie, po uwagę brane są jedynie wpłacane do funduszu składki bez względu inne dochody członka funduszu.

  • Czy jest możliwość pobierania połowy emerytury?

    Możliwe jest wystąpienie o  50% świadczeń emerytalnych z Tryggingastofnun (TR) i w tym samym czasie o 50%  z funduszu emerytalnego. W tym celu należy ukończyć 65 lat oraz spełniać pewnego rodzaju warunki. Osoba ubiegająca się o to musi pracować na conajmniej połowę etatu.  50% emerytura z TR zależna jest od dochodów danej osoby, z określonym limitem. Dokładne informacje znajdują sie na stronie internetowej tr.is

• Czy muszę składać podanie o przejście na emeryturę?

  Tak, należy złożyć wniosek o przejście na emeryturę. Jeżeli członek funduszu emerytalnego uzyskał prawo do emerytury, wystarczy złożyć podanie do tego funduszu, do którego ostatnio wpłacane były składki, lub tam gdzie ma się największe prawa. Fundusz zajmie się przesłaniem podania do pozostałych funduszy w przypadku prośby o to.

• Czy otrzymam emeryturę z powszechnego systemu ubezpieczeń nawet jeśli uzyskałem prawo do emerytury w funduszu emerytalnym?

  Wypłaty z funduszy emerytalnych mogą mieć wpływ na świadczenia z powszechnego systemu ubezpieczeń. Wzajemne zależności ogólnego systemu ubezpieczeń i funduszy emerytalnych mogą być skomplikowane. Dodatkowe wypłaty z funduszu emerytalnego i zyski kapitałowe mają wpływ na wypłaty z powszechnego systemu ubezpieczeniowego.

   Dokładne informacje na temat praw w powszechnym systemie ubezpieczeń można znaleźć na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Informacja

• Czy zyski kapitałowe mają wpływ na wysokość emerytury z funduszu emerytalnego?

  Nie. Prawa, które zyskałeś w funduszu poprzez płacenie składek nie ulegają zmianie, nawet jeśli posiadasz inne dochody np. zyski kapitałowe, inne pensje itd.

  Natomiast podczas wypłat z powszechnego systemu ubezpieczeń, wszystkie dodatkowe dochody są brane pod uwagę, także wypłaty emerytalne z funduszy emerytalnych. Emerytury z funduszu emerytalnego mogą zatem obniżyć zasiłki z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

• Czym różni się emerytura wypłacana z powszechnego systemu ubezpieczeń od emerytury z funduszu emerytalnego?

  Twoje prawo do emerytury z funduszu emerytalnego zależy od wysokości wpłacanych składek.

  Ogólny system ubezpieczeń zapewnia wszystkim minimum emerytalne.

   Wszystkie pracujące osoby są zobowiązane do wpłacania określonego odsetka ze swoich poborów. Pracodawcy mają obowiązek do wpłacania składek swoim pracownikom.

   Jeżeli osoba indywidualna nie znajdowała się na rynku pracy i przez to nie płaciła składek emerytalnych, lub płacone składki były niskie, to na przeciw  wychodzi ogólny system ubezpieczeń społecznych.

  Dokładne informacje na temat ogólnego systemu ubezpieczeń znajdują się na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (Tryggingastofnun ríkisins) TR

• Kiedy mogę zacząć pobierać emeryturę z funduszu emerytalnego?

  Zależy to danego funduszu emerytalnego, ale zgodnie z ogólną zasadą pobieranie emerytury można rozpocząć między 62 a 70 rokiem życia.  W niektórych przypadkach pobieranie emerytury można rozpocząć wcześniej, nawet w wieku 60 lat. Emerytura wypłacana jest co miesiąc, w równych kwotach do końca życia.. Wiek emerytalny nie jest taki sam dla każdego funduszu emerytalnego. Większość z nich określa go na 67 lat.

  Możliwe jest przyspieszenie, bądź opóźnienie rozpoczęcia pobierania emerytury, najczęściej jednak od 62 roku życia.  Miesięczne kwoty wypłat emerytury zmniejszają się, bądź wzrastają zgodnie z tym czy przejście na emeryturę zostało przyspieszone czy opóźnione.

  To czy członek funduszu emerytalnego zyska bądź straci na decyzji odnośnie wcześniejszego bądź późniejszego przejścia na emeryturę, zależy od tego jak długo będzie żył.

Emerytura częściowa

Fundusze emerytalne

• Czy prawa merytalne są dziedziczone?

  Nie, składki emerytalne obowiązkowe do końca życia zapewniają prawo do renty dla małżonka i dzieci. Natomiast fundusze specjalne i dodatkowe dziedziczone są przez małżonka i dzieci.

• Dlaczego muszę płacić składki emerytalne?

  Na Islandii panuje system obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z nim, wszystkie osoby pracujące oraz prowadzące samodzielną działalność gospodarczą, w wieku od 16 do 70 lat, zobowiązane są do płacenia składek na fundusz emerytalny w wysokości 4% zarobków brutto. Twój pracodawca dopłaca zazwyczaj 11,5% od twoich zarobków brutto, a w niektórych przypadkach dopłaty pracodawcy są wyższe. Członkami danego funduszu emerytalnego są wszystkie osoby, które płacą, lub kiedyś płaciły, składki do tego funduszu. Celem funduszy emerytalnych jest zapewnienie swoim członkom emerytury do końca życia, a także zabezpieczenia ich i ich rodzin przed utratą dochodów w przypadku inwalidztwa (renty inwalidzkie i rodzinne na dzieci) lub śmierci (renty dla małżonka i na dzieci).

• Czy mogę wybrać, do jakiego funduszu emerytalnego chcę należeć?

  Przynależność do funduszu emerytalnego określana jest przez umowy zbiorowe lub w umowie o pracę. Jeśli wykonywana praca nie jest objęta żadną umową zbiorową, bądź też uzgodnione warunki płacy nie są oparte o umowę zbiorową, pracownik może wybrać sobie fundusz emerytalny, zgodnie z zasadami określonymi przez poszczególne fundusze.

Kontrola i zabezpieczenia

• Czy mogę otrzymać zwrot wpłaconych składek w chwili, gdy przestanę być członkiem funduszu emerytalnego?

  Nie, osoby posiadające islandzkie obywatelstwo nie mogą otrzymać zwrotu wpłaconych składek do funduszy emerytalnych, zarówno tych ogólnych jak i dodatkowych. Prawo emerytane przechowywane jest w danym funduszu emerytalnym. Należy o to wysąpić  w odpowiednim do emerytury wieku. Gdy obcokrajowiec wyjeżdża z Islandii może otrzymać zwrot wpłacanych składek. Dotyczy to jednak tylko obywateli krajów spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego podczas wyjazdu na stałe do kraju poza tym obszarem.

• W jaki sposób mogę sprawdzać jak narastają moje prawa do emerytury?

  Sprawdzaj na otrzymywanych wyciągach, jak narastają moje prawa do emerytury. Wyciągi podają też, jak wyglądać będzie twoja emerytura w chwili przejścia na emeryturę, przy założeniu kontynuacji wpłat.

  Jeśli wydaje ci się, że emerytura nie będzie wystarczająca, należy zacząć oszczędzać, aby osiągnąć założony cel. Opłaca się zacząć oszczędzać jak najwcześniej.

  Większość funduszy oferuje też swoim członkom dostęp do zabezpieczonych stron internetowych, gdzie sprawdzić można wpłaty i nabyte uprawnienia. Informacje te uzyskać też można na portalu emerytalnym „Lífeyrisgátt“, który udostępnia informacje o wszystkich funduszach ogólnych, zaś dostęp do niego zapewnia ta sama nazwa użytkownika i hasło, co w konkretnym funduszu. Fundusze emerytalne wysylają również zestawienia składek emerytalnych na strone internetowa https://island.is/ , w wypadku ,gdy zestawienie wzbudza wątpliwości i składki nie sa odprowadzane , najlepiej zwrócić sie do swojego funduszu emerytalne w celu wyjaśnienia. 

• Czy muszę uczestniczyć w zebraniach i kursach oferowanych przez mój fundusz? Czy nie lepiej przeznaczyć czas na coś innego?

  Chodź na coroczne zebrania walne i śledź działalność i wyniki finansowe twojego funduszu. Emerytura to ważne prawo i należy o nie dbać. Niektóre fundusze oferują też swoim członkom kursy poświęcone sprawom emerytalnym. Uczestnictwo w nich może być bardzo przydatne dla lepszej orientacji w tych zagadnieniach i ocenie, czy przewidywane uprawnienia będą wystarczające.

• Czy muszę kontrolować, czy mój pracodawca wpłaca składki na fundusz emerytalny?

  Fundusz emerytalny wysyła ci wykaz wpłat dwa razy w roku na strone island.is. Porównaj ten wyciąg z kwitami wypłat. Jeśli czegoś brakuje skontaktuj się z pracodawcą i poproś o wyjaśnienia, możesz też zwrócić się do funduszu emerytalnego z prośbą o ściągnięcie zaległych składek, pamietaj aby zabrać ,ze soba swoje paski wypłaty . Uprawnienia emerytalne opierają się na składkach uiszczonych. 

  Większość funduszy oferuje też swoim członkom dostęp do zabezpieczonych stron internetowych, gdzie sprawdzić można wpłaty i nabyte uprawnienia. Zapewnij sobie dostęp do tych usług, aby na bieżąco móc śledzić wpłaty i uprawnienia.

• Czy muszę coś zrobić, gdy rozpoczynam wpłaty na fundusz emerytalny?

  Dowiedz się, w jakim trybie nabywasz uprawnień w twoim funduszu. W jaki sposób narastają twoje prawa do emerytury i jak będą wyglądały po zakończeniu pracy? Jaką rentę otrzymasz w przypadku niezdolności do pracy na skutek wypadku lub choroby? Jaka renta będzie wypłacana twoim najbliższym, jeśli umrzesz? Skontaktuj się z funduszem emerytalnym uzyskaj informacje. Większość funduszy ma też strony internetowe, gdzie sprawdzić można oferowane uprawnienia używajac moich stron.

Podatki

• Jakie reguły podatkowe dotyczą dodatkowych oszczędności emerytalnych?

  Odnośnie dodatkowych oszczędności emerytalnych obowiązują takie same reguły podatkowe, jak w przypadku funduszy emerytalnych, tzn. emerytura podlega opodatkowaniu jak każde inne dochody, lecz można korzystać z upustu podatkowego, by obniżyć kwotę płaconego podatku.

• Jakie reguły obowiązują odnośnie wpłat na fundusz emerytalny?

  Członek funduszu może odpisać od podatku do 11,5% zarobków do opodatkowania, 4% składki do funduszu podstawowego i 4% do składki do funduszu dodatkowego.

  Dopłata pracodawcy nie zalicza się do obowiązkowego odprowadzania podatku tak, jak od innch dochodów i nie nazywana jest korzyściami pracownika.

  Podatek od tych dochodów płacimy przy otrzymywaniu emerytury tak, jak od innch dochodów.

• Dlaczego muszę płacić podatki od emerytury?

  Wypłaty emerytalne podlegają opodatkowaniu, tak jak każde inne dochody, lecz osoby pobierające emeryturę mogą korzystać z upustu podatkowego, by obniżyć kwotę płaconego podatku. Ponieważ kwoty przekazywane na fundusz emerytalny nie są opodatkowane w momencie wpłaty, unika się w ten sposób podwójnego opodatkowania. Uprawnienia emerytalne nie podlegają podatkowi od dochodów kapitałowych.

Podział praw emerytalnych

Pożyczki z fundusz

• Czy można wykorzystać dodatkowy fundusz emerytalny na spłacenie pożyczki z funduszu?

  Tylko osoby kupujące mieszkanie po raz pierwszy mogą wykorzystać dodatkowy fundusz na spłatę kredytu lub na pierwszą wpłatę lub  połączyć to razem.

  Najwyższa wypłacana kwota na jedną osobę w ciągu roku, to 500 tys.

  Na zakup pierwszego mieszkania dodatkowy fundusz emerytalny można wykorzystać nieprzerwanie przez 10 la.

  Wniosek należy złożyć na skatturinn.is

• Czy można zaciągnąć pożyczkę w funduszu emerytalnym?

  Prawie wszystkie fundusze emerytalne udzielają pożyczek swoim członkom z zabezpieczeniem hipotecznym. Kredyt taki jest na dobrych warunkach i dlatego jest to dobry wybów np.: przy zakupie nieruchomości.

Praca letnia/okresowa

• Czy muszę składać oddzielny wnipsek o fundusz dodatkowy?

  Tak, nelży złożyć wniosek o dodadtkowy fundusz emerytalny w jednostce, która się tym zajmuje, np: swoim banku.

  Przy zmianie zakładu pracy, neleży się z tą jednostą skontaktować w celu podpisania nowej umowy.

   

   

• Co to jest dodatkowy fundusz emerytalny?

  Każdy ma prawo wpłacać składki na dodatkowy fundusz emerytalny w wysokości 2% lub 4% od swoich ogólnych poborów, dodatkowo do składek na obowiązkowy fundusz. Pracodawca wpłaca również składki w wysokości 2%. Jest to pewnego rodzaju podwyżka naszych płac.

  Wszyscy powinni skorzystać z możliwości wpłaty składek na dodatkowy fundusz emerytalny, a szczególnie młodzi ludzie. Pieniądze można później, bez opłaty podatku, wykorzystać na zakup pierwszego mieszkania.

   

   

• Jaka jest rola funduszu emerytalnego?

  Fundusze emerytalne mają za zadanie: przyjmowanie składek, inwestowanie funduszy oraz wypłatę emerytur.

  Składki na fundusz emerytalny dają prawo do świadczeń emerytalnych jak również w razie nieszczęścia do renty inwalidzkiej, renty dla współmałżonka lub dzieci.

   

• Czy mogę wybrać fundusz emerytalny?

  Tak, w większości przypadków wybór funduszu emerytalnego zależy od umowy zbiorowej związków zawodowych i/lub od specjalnie ustalonego regulaminu funduszu emerytalnego.

   

• Czy mogę wybrać fundusz emerytalny?

  Tak, w większości przypadków wybór funduszu emerytalnego zależy od umowy zbiorowej związków zawodowych i/lub od specjalnie ustalonego regulaminu funduszu emerytalnego.

   

• Czy muszę płacić składki na fundusz emerytalny?

  Tak, wszystkie osoby pracujące, w wieku od 16 do 70 roku życia, mają obowiązek płacenia składek od swoich zarobków na fundusz emerytalny.

   

Przenoszenie emerytury pomiędzy krajami

• Prawa do świadczeń emerytalnych w kilku krajach?

  Osoby, które mieszkają na Islandii i mają prawdopodobnie prawa do świadczeń emerytalnych za granicą, występują o to poprzez ubezpieczenia społeczne Informacja

  Biuro to jest odpowiednikiem podobnych biur w innych krajach, np w Polsce ZUS. Biuro to również wysyła wnioski do odpowiednich instytucji za granicą oraz zajmuje się kontaktami z tymi instytucjami.

  Chodzi tu o kraje powiązane przepisami Europejskiej Współpracy Gospodarczej. kraje należące do EWG

  Ponadto Islandia podpisała umowy z innymi krajami i TR zajmuje się w tej chwili kontaktami z podobnymi instytucjami w tych krajach – dokładniej tu

  Pomiędzy krajami EWG oraz innymi, z którymi Islandia podpisała umowy, wnioski o emeryturę składa się podobnie w danym kraju jak na Islandii. Na przykład; osoba mieszkająca w Szwecjii kontaktuje się z Pensionsmyndigheten w przypadku występowania o świadczenia emerytalne, np. z Islandii. Pensionsmyndigheten jest podobną placówką jak TR na Islandii, załatwia wnioski i zajmuje się kontaktami z funduszami emerytalnymi.

• Jaki wpływ ma Brexit na wypłatę składek emerytalnych z funduszy emerytalnych na Islandii?

  Przepisy obowiązujące w sprawie Brexitu, dotyczące wypłat składek emerytalnych, obowiązują od 1 stycznia 2021 roku.

  Znaczy to, że nabyte prawa w islandzkich funduszach emerytalnych przed Brexitem, zostaną wypłacone w postaci świadczeń emerytalnych według przepisów obowiązujących przed 1 stycznia 2021 roku

   

   

Obcokrajowcy

• Czy obywatele innych państw mają obowiązek płacenia składek emerytalnych?

  Osoby innych państw, którzy otrzymują pensję w Islandii płacą składki emerytalne według tych samych zasad, co obywatele islandzcy, zgodnie z islandzkim prawem o funduszach emerytalnych. Wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, gdy obcokrajowiec będący obywatelem jednego z krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, jest pracownikiem zagranicznej firmy przez krótki czas i ma tak zwany formularz A1(E 101/N 101), wydany przez kraj, z którego pochodzi. Wtedy podlega on pod prawo o ubezpieczeniach, obowiązujące w jego własnym kraju.

• Co stanie się ze składkami płaconymi przez obcokrajowców gdy wrócą z powrotem do kraju z którego pochodzą?

  Nie jest możliwe wypłacenie składek osobom obcego pochodzenia na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Zasada ta opiera się na wzajemnym porozumieniu krajów członkowskich o stosowaniu prawa o ubezpieczeniach społecznych w stosunku do osób przeprowadzających się pomiędzy krajami członkowskimi. Możliwe jest wypłacenie składek osobom spoza EOG, gdy wyprowadzają się z kraju. Składki członków funduszu emerytalnego oraz dopłaty pracodawców wypłacane są bez odsetek, ale z rekompensatą wzrostu cen. Jeżeli osoba należąca do funduszu uzyskała prawo do tak zwanej renty prognozowanej (zazwyczaj po okresie 3 lat) kwota wypłaty może się obniżyć.

Renty

• Jak wysoką rentę mogę otrzymać w chwili, jeśli nie mogę pracować z powodu choroby lub wypadku?

  Wysokość renty zależy od praw, jakie członek uzyskał w danym funduszu emerytalnym. Czynni członkowie funduszu zyskują dodatkowe prawa oparte na wpłatach, które byliby w stanie uiszczać aż do osiągnięcia wieku emerytalnego.

  Prawa, które członek funduszu emerytalnego zyskuje dodatkowo nazywane są uprawnieniami prognozowanymi.Aby nabyć takie prawo każdy członek powinien wpłacać składki przez trzy lata w ostatnich czterech latach, z tego conajmniej przez sześć miesięcy w ostatnich dwunastu miesiącach przed rentą.

   Aby otrzymać uprawnienia prognozowane, utrata zdolności do pracy nie może wynikać z nadużywania alkoholu, leków bądź narkotyków – w przypadku powyższego, wysokość renty obliczana jest na podstawie praw zdobytych w funduszu.

• Jak długo wypłacana jest renta z funduszu emerytalnego?

  Renta wypłacana jest do chwili osiągnięcia wieku emerytalnego i wtedy zmieniona zostaje na emeryturę. Prawo do renty można jednak utracić, jeśli osoba, której została ona przyznana na nowo odzyska zdolność do pracy lub też nie obniżona zdolność do pracy nie powoduje utraty dochodów.

• Czy zostanie mi wypłacona renta, jeśli w przypadku utraty zdolności do pracy nie utracę dochodów?

  Nie, warunkiem przyznania renty jest realna utrata dochodów spowodowana wypadkiem bądź długą chorobą. Przy obliczaniu stopnia utraty dochodów bierze się pod uwagę uzyskiwane dochody, renty i zasiłki z systemu ubezpieczeń społecznych i funduszy emerytalnych, a także zasiłki gwarantowane przez umowy zbiorowe.

• Czy nasze dzieci otrzymają rentę w przypadku naszej poważnej choroby bądź wypadku?

  Tak. Wysokość renty rodzinnej należącej się dzieciom ogólnie nie zależy od wysokości dochodów członka funduszu emerytalnego. Kwota renty ulega zmianie zgodnie ze wskaźnikiem cen artykułów konsumpcyjnych. Jeśli osoba należąca do funduszu otrzymuje rentę, to jej suma z rentą rodzinną nie może ona być wyższa niż dochody, które dana osoba uzyskiwałaby, gdyby nie utraciła zdolności do pracy.

• Czy mogę także otrzymać rentę z ogólnego systemu ubezpieczeń?

  “Ogólny system ubezpieczeń także wypłaca renty. Więcej na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Tryggingastofnun/TR, informacja  Przyznane renty z ogólnego systemu ubezpieczeń mogą mieć wpływ na wysokość należnych rent z funduszu emerytalnego. Przy obliczaniu prawa do renty bierze się pod uwagę, w jakim stopniu utrata zdolności do pracy wpłynęła na utratę dochodów, a także dochody, renty i zasiłki z systemu ubezpieczeń i funduszy emerytalnych oraz ewentualne inne świadczenia gwarantowane przez umowy zbiorowe.”

• Czy mogę także otrzymać rentę z funduszu emerytalnego, jeśli nie mogę pracować ze względu na chorobę członka rodziny?

  Nie.

• Czy mam prawo do zasiłku, jeśli ulegnę wypadkowi bądź poważnej chorobie?

  Jeśli ulegniesz wypadkowi bądź zachorujesz i ma to wpływ na twoją zdolność do pracy i spowoduje utratę dochodów, możesz mieć prawo do renty.

  Utrata zdolności do pracy powinna wynosić przynajmniej 50% (w niektórych funduszach 40%) i składki wpłacane były do funduszu od minimum 2 lata bądź dłużej.

  Przez pierwsze trzy lata bieże się pod uwagę połączenie wykonywanej pracy członka funduszu z wpłatami składek na dany fundusz.Następnie zdolność do wykonywania pracy na ogólnych stanowiskach oraz to, czy dana osoby może wrócić do pracy wykonywanej przed wypadkiem lub chorobą.W przypadku zdolności do pracy prawo do renty przepada.

  Fundusz emerytalny może wymagać od swojego członka, aby poddał się rehabilitacji zawodowej.Dotyczy to początku renty oraz ponownej oceny w późniejszym czasie.

• Czy fundusz emerytalny może mi udzielić pomocy, jeśli będę bezrobotny?

  Nie. Fundusze emerytalne nie wypłacają zasiłków dla bezrobotnych.

Rodzina

• Zajmuję się domem i nigdy nie płaciłam składek do funduszu emerytalnego. Czy mam prawo do części uprawnień małżonka?

  Twój małżonek może odstąpić ci do 50% swoich uprawnień emerytalnych. W przypadku śmierci osoby należącej do funduszu emerytalnego jej współmałżonek otrzymuje tzw. rentę rodzinną niezależnie od tego czy małżonkowie dokonali podziału uprawnień czy nie. Pełna renta rodzinna dla współmałżonka wypłacana jest przez przynajmniej dwa lata. Jeśli pozostający przy życiu współmałżonek ma na utrzymaniu dzieci poniżej 18 roku życia, to pełna renta rodzinna wypłacana jest do chwili, gdy najmłodsze dziecko ukończy 18 lat. Niektóre fundusze emerytalne wypłacają rentę rodzinną przez dłuższy okres. Jeżeli pozostający przy życiu współmałżonek jest rencistą i ma mniej niż 67 lat to pełna renta rodzinna wypłacana jest przez cały okres pozostawania przez niego na rencie. Renta rodzinna przestaje być wypłacana, jeżeli pozostający przy życiu współmałżonek wejdzie ponownie w związek małżeński lub zarejestrowany konkubinat.

• Mój współmałżonek ma wyższe dochody ode mnie. Czy możemy zrównać nasze prawa emerytalne?

  Tak, możliwa jest wymiana prawami emerytalnymi pomiędzy współmałżonkami. Podział prawa do emerytury powinien przebiegać według zasady wzajemności, tzn. każdy ze współmałżonków bądź konkubentów powinien udzielić drugiemu tej samej części ze swojego prawa do emerytury. Wolno dokonać wymiany do 50% swoich uprawnień emerytalnych. Podział uprawnień emerytalnych pomiędzy współmałżonkami dotyczy jednak tylko tych praw, które zostały nabyte w czasie trwania małżeństwa bądź konkubinatu. Wymiana prawami emerytalnymi możliwa jest na różne sposoby: – po pierwsze można podzielić te wypłaty z funduszu emerytalnego, które zaczęto już wypłacać; po drugie możliwa jest wymiana nabytymi prawami emerytalnymi, ale nie później niż do 65 roku życia i po trzecie można dokonać podziału prognozowanych praw emerytalnych, które dopiero zostaną nabyte, po podjęciu porozumienia o podziale. Jest rzeczą ważną, aby zasięgnąć porady w swoim funduszu emerytalnym, żeby zdawać sobie z góry sprawę z efektu takiego podziału.

• Jeżeli mój współmałżonek umrze, to czy otrzymam emeryturę z jego funduszu emerytalnego?

  Tak, renta rodzinna wypłacana jest pozostającemu przy życiu współmałżonkowi. Pełna renta rodzinna dla współmałżonka wypłacana jest przez przynajmniej dwa lata. Jeśli pozostający przy życiu współmałżonek ma na utrzymaniu dzieci poniżej 18 roku życia, to pełna renta rodzinna wypłacana jest do chwili, gdy najmłodsze dziecko ukończy 18 lat (w niektórych funduszach dłużej). Niektóre fundusze emerytalne wypłacają rentę rodzinną przez dłuższy okres. Jeżeli pozostający przy życiu współmałżonek jest rencistą i ma mniej niż 67 lat to pełna renta rodzinna wypłacana jest przez cały okres pozostawania przez niego na rencie. Renta rodzinna przestaje być wypłacana, jeżeli pozostający przy życiu współmałżonek wejdzie ponownie w związek małżeński lub zarejestrowany konkubinat.

• Jak długo będę otrzymywać rentę po współmałżonku?

  Pełna renta rodzinna wypłacana jest przez przynajmniej dwa lata. Ciąg dalszy zależy od sytuacji domowej i reguł danego funduszu emerytalnego. Niektóre fundusze wypłacają pełną lub zmniejszoną rentę do końca życia. Renta przestaje być jednak wypłacana, jeżeli pozostający przy życiu współmałżonek wejdzie ponownie w związek małżeński lub zarejestrowany konkubinat.

• Czy wysokość renty rodzinnej zależy od wielkości rodziny?

  Jeśli w rodzinie są dzieci, to pełna renta rodzinna wypłacana jest do chwili, gdy najmłodsze dziecko ukończy 18 lat (w niektórych funduszach dłużej). Dodatkowo wypłacana jest renta rodzinna dla dzieci członka funduszu emerytalnego lub dzieci przez niego adoptowanych do 18 roku życia, w niektórych funduszach dłużej. Renta rodzinna na dzieci wypłacana jest, jeżeli członek funduszu emerytalnego płacił składki przez przynajmniej 24 z ostatnich 36 miesięcy lub 6 z ostatnich 12 miesięcy, był na emeryturze lub rencie, bądź w chwili śmierci nabył praw do tak zwanej renty prognozowanej. Pasierb i pasierbica, a także dzieci adoptowane traktowane są tak, jak dzieci członka funduszu, jeśli rzeczywiście były na jego utrzymaniu.

• Czy nasze dzieci otrzymają rentę rodzinną, jeśli jedno z nas umrze?

  Dzieci członka funduszu emerytalnego lub dzieci przez niego adoptowane mają prawo do renty rodzinnej do 18 roku życia, w niektórych funduszach dłużej. Renta rodzinna na dzieci wypłacana jest, jeżeli członek funduszu emerytalnego płacił składki przez przynajmniej 24 z ostatnich 36 miesięcy lub 6 z ostatnich 12 miesięcy, był na emeryturze lub rencie, bądź w chwili śmierci nabył praw do renty prognozowanej. Pasierb i pasierbica, a także dzieci adoptowane traktowane są tak, jak dzieci członka funduszu, jeśli rzeczywiście były na jego utrzymaniu. Wysokość renty nie jest zazwyczaj zależna od zarobków członka funduszu, jest to stała kwota, która rewaloryzowana jest zgodnie ze wskaźnikiem cen. Renta wypłacana dzieciom z powodu śmierci rodziców jest wyższa od renty rodzinnej przyznanej z powodu utraty zdolności do pracy.

• Czy ma to znaczenie, że współmałżonek w chwili śmierci jeszcze pracował czy był już na emeryturze lub rencie?

  Nie, wysokość renty rodzinnej zależy od tych praw emerytalnych, które zostały nabyte przez członka funduszu przed jego śmiercią. Dodatkowo uwzględnia się również prawa emerytalne, które zostałyby przez niego nabyte, gdyby kontynuował wpłaty do 65 lub 67 roku życia (prognozowane). Aby uzyskać prawa prognozowane członek funduszu emerytalnego powinien płacić składki przez przynajmniej 24 z ostatnich 36 miesięcy lub 6 z ostatnich 12 miesięcy przed śmiercią.

Składki emerytalne

• W jakich przypadkach obywatele innych krajów mogą odzyskać składki wpłacane na fundusz emerytalny przy wyjeździe z Islandii na stałe?

  Według 4.par. 19. art. przepisów nr. 129/1997 zezwala się obcokrajowcom na wypłatę składek wpłacanych na fundusz emerytalny w przypadku wyjazdu z Islandii, chyba że jest to zabronione przepisami międzynarodowymi, obowiązującymi Islandię.

  W chwili obecnej Islandia podpisała takie porozumienie z 30 krajami. Należą do nich: Stany Zjednoczone oraz kraje EWG, Szwajcaria oraz wszystkie kraje Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu.

  • EFTA: to Islandia, Norwegia, Liechteinstein i Szwajcaria ze względu na umowę Vadus a krajami EFTA.
  • ESB: to Austria, Belgia, Bułgaria, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Holandia, Irlandia, Włochy, Chorwacja, Cypr (część grecka), Łotwa, Litwa, Luksemburg, Malta, Portugalia, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Czechy, Węgry i Niemcy.

  Osoby, które posiadają obywatelstwo w jednym z wyżej wymienionych krajów nie mogą wystąpić o wypłatę składek na fundusz emerytalny przy wyjeździe na stałe z Islandii.
  Osoby, które posiadają obywatelstwo w dwóch lub więcej krajów również nie mogą wystąpić o wypłatę składek emerytalnych, chyba że wszystkie obywatelstwa znajdują się w krajach nie związanych z porozumieniem Islandii.

  Specjalne przepisy dotyczą obywateli Wielkiej Brytanii, którzy posiadali obywatelstwo tego państwa do 1 stycznia 2021, w czasie kiedy Wielka Brytania należała do UE. Zezwala się na wypłatę składek emerytalnych wpłacanych po 1 stycznia 2021 roku.

• Nie pamiętam, do jakich funduszy emerytalnych płaciłem składki przez całe życie. Czy istnieje ryzyko, że niektóre wpłaty zostaną przeoczone bądź się przedawnią?

  Uzyskane prawo do emerytury nie przepadnie, nawet jeśli wykaz wpłat zostanie zagubiony. Możesz skontaktować się z funduszem, do którego wpłacasz składki, aby uzyskać dostęp do portalu internetowego danego funduszu emerytalnego, gdzie można zobaczyć całościowy wykaz uprawnień uzyskanych we wszystkich funduszach. Dobrze ,jest porównać  odprowadzane składki widoczne na stronie funduszu , z kwotami widocznymi na swoim pasku wyplaty. Jeśli , kwoty nie zgadzają się , należy zgosić sie do swojego funduszu emerytalnego ze swoimi paskami wypłat.  Informacje te uzyskać też można na portalu emerytalnym „Lífeyrisgátt“, który udostępnia informacje o wszystkich funduszach ogólnych, zaś dostęp do niego zapewnia ta sama nazwa użytkownika i hasło, co w konkretnym funduszu.

• Kto sprawuje nadzór nad składkami wpłacanymi do funduszu emerytalnego?

  Krajowy Urząd Podatkowy, uzyskując informacje od funduszy na temat wpływających do nich wpłat i porównując je z informacjami wykazywanymi w zeznaniach podatkowych pracowników i osób prowadzących własną działalność gospodarczą, prowadzi nadzór nad tym, czy składki emerytalne są wpłacane. Fundusze emerytalne wysyłają do wszystkich swoich członków zestawienie wszystkich składek, które wpłynęły do funduszu. Dopuszczalne jest udostępnianie zestawień w formie elektronicznej, jeżeli członek funduszu sobie tego życzy. Członkowie funduszu mają obowiązek sprawdzania, czy wszystkie wymagane składki są odprowadzane od ich pensji. Aby składki podlegały gwarancji Funduszu Gwarancyjnego Płac, w przypadku bankructwa firmy, ważne jest sprawdzenie listy wpłat w ciągu 60 dni od daty wystawienia zestawienia. Jeżeli w zestawieniu brak informacji na temat jakichś składek, należy poinformować o tym fundusz emerytalny, poprzez przedstawienie w ciągu 60 dni odcinków wypłat. Uprawnienia emerytalne opierają się jedynie na składkach, które zostały uiszczone.

• Jakie korzyści płyną z płacenia składek emerytalnych?

  Emerytura do końca życia. Prawo do renty bądź renty rodzinnej (dla dzieci), jeśli osoba należąca do funduszu emerytalnego utraci zdolność do pracy i stanie przed realną utratą dochodów z powodu choroby bądź wypadku. Renta rodzinna wypłacana jest współmałżonkowi bądź dzieciom w przypadku śmierci członka funduszu emerytalnego. Możliwość uzyskania korzystnych pożyczek.

• Ile muszę wpłacać na fundusz emerytalny?

  Obowiązkowa składka wpłacana do funduszu emerytalnego wynosi 15,5% pensji brutto, w okresie od 16 do 70 roku życia. Dla osób pracujących na ogólnym rynku pracy, podział wysokości wpłacanych składek jest ustalany w umowach zbiorowych. Zazwyczaj pracownik płaci 4% zarobków brutto, wpłata pracodawcy została płodniesiona, uważa się iż w przyszłości płowinna ona wanosić 11,5%, cp ogólnie wyniesie 15,5%.  Dla pracowników sektora publicznego i niektórych innych grup zawodowych dopłata pracodawcy jest wyższa.

  Powyżej podano ogólną regułę, odstępem od niej są pracownicy bankowi, członkowie starszego systemu emerytalnego oraz pracownicy gmin.

• Do kiedy muszę zapłacić składkę emerytalną, jeśli prowadzę własną działalność gospodarczą?

  Składki trzeba wpłacać miesięcznie. Dniem płatności jest dziesiąty dzień następnego miesiąca po wypłaceniu pensji, zaś ostateczny termin upływa z końcem tegoż miesiąca. Jeśli składka wpłacona jest po ostatecznym terminie płatności, naliczone zostają odsetki karne.

• Czy płacenie składek emerytalnych jest obowiązkowe?

  Tak, zgodnie z prawem wszystkie osoby pracujące lub prowadzące własną działalność gospodarczą, zobowiązane są do zapewnienia sobie przyszłej emerytury poprzez członkostwo w funduszu emerytalnym. Członkostwo w funduszu emerytalnym obowiązuje od 16 do 70 roku życia.

• Czy obywatele innych państw mają obowiązek płacenia składek emerytalnych?

  Osoby innych państw, którzy otrzymują pensję w Islandii płacą składki emerytalne według tych samych zasad, co obywatele islandzcy, zgodnie z islandzkim prawem o funduszach emerytalnych. Wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, gdy obcokrajowiec będący obywatelem jednego z krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, jest pracownikiem zagranicznej firmy przez krótki czas i ma tak zwany formularz A1(E 101/N 101), wydany przez kraj, z którego pochodzi. Wtedy podlega on pod prawo o ubezpieczeniach, obowiązujące w jego własnym kraju.

• Jakie reguły obowiązują odnośnie wpłat na fundusz emerytalny?

  Członek funduszu może odpisać od podatku do 11,5% zarobków do opodatkowania, 4% składki do funduszu podstawowego i 4% do składki do funduszu dodatkowego.

  Dopłata pracodawcy nie zalicza się do obowiązkowego odprowadzania podatku tak, jak od innch dochodów i nie nazywana jest korzyściami pracownika.

  Podatek od tych dochodów płacimy przy otrzymywaniu emerytury tak, jak od innch dochodów.

• Czy mogę otrzymać zwrot wpłaconych składek w chwili, gdy przestanę być członkiem funduszu emerytalnego?

  Nie, osoby posiadające islandzkie obywatelstwo nie mogą otrzymać zwrotu wpłaconych składek do funduszy emerytalnych, zarówno tych ogólnych jak i dodatkowych. Gdy obcokrajowiec wyjeżdża z Islandii może otrzymać zwrot wpłacanych składek. Dotyczy to jednak tylko obywateli krajów spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

  • W jakich przypadkach obywatele innych krajów mogą odzyskać składki wpłacane na fundusz emerytalny przy wyjeździe z Islandii na stałe?

    Według 4.par. 19. art. przepisów nr. 129/1997 zezwala się obcokrajowcom na wypłatę składek wpłacanych na fundusz emerytalny w przypadku wyjazdu z Islandii, chyba że jest to zabronione przepisami międzynarodowymi, obowiązującymi Islandię.

    W chwili obecnej Islandia podpisała takie porozumienie z 30 krajami. Należą do nich: Stany Zjednoczone oraz kraje EWG, Szwajcaria oraz wszystkie kraje Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu.

    • EFTA:to Islandia, Norwegia, Liechteinstein i Szwajcaria ze względu na umowę Vadus a krajami EFTA.
    • ESB: to Austria, Belgia, Bułgaria, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Holandia, Irlandia, Włochy, Chorwacja, Cypr (część grecka), Łotwa, Litwa, Luksemburg, Malta, Portugalia, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Czechy, Węgry i Niemcy.

    Osoby, które posiadają obywatelstwo w jednym z wyżej wymienionych krajów nie mogą wystąpić o wypłatę składek na fundusz emerytalny przy wyjeździe na stałe z Islandii.
    Osoby, które posiadają obywatelstwo w dwóch lub więcej krajów również nie mogą wystąpić o wypłatę składek emerytalnych, chyba że wszystkie obywatelstwa znajdują się w krajach nie związanych z porozumieniem Islandii.

    Specjalne przepisy dotyczą obywateli Wielkiej Brytanii, którzy posiadali obywatelstwo tego państwa do 1 stycznia 2021, w czasie kiedy Wielka Brytania należała do UE. Zezwala się na wypłatę składek emerytalnych wpłacanych po 1 stycznia 2021 roku.

• Czy mogę decydować, do jakiego funduszu emerytalnego chcę należeć?

  Przynależność do funduszu emerytalnego określana jest przez umowy zbiorowe, które określają pensje minimalne dotyczące określonych zawodów, bądź przez osobne przepisy prawne. Jeśli twoja umowa zbiorowa nie obejmuje zawodu, który wykonujesz bądź twoja umowa zatrudnienia nie podlega pod umowę zbiorową, możesz wtedy wybrać fundusz emerytalny zgodnie z regułami, które ustalane są przez fundusze emerytalne.

  Reguły niektórych funduszy emerytalnych nie dopuszczają członkostwa dla każdego, np. w przypadku funduszy emerytalnych pracowników sektora publicznego.

  Tu możesz zapoznać się z dostępnymi funduszami emerytalnymi

• Co stanie się ze składkami płaconymi przez obcokrajowców gdy wrócą z powrotem do kraju z którego pochodzą?

  Nie jest możliwe wypłacenie składek osobom obcego pochodzenia na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Zasada ta opiera się na wzajemnym porozumieniu krajów członkowskich o stosowaniu prawa o ubezpieczeniach społecznych w stosunku do osób przeprowadzających się pomiędzy krajami członkowskimi. Możliwe jest wypłacenie składek osobom spoza EOG, gdy wyprowadzają się z kraju. Składki członków funduszu emerytalnego oraz dopłaty pracodawców wypłacane są bez odsetek, ale z rekompensatą wzrostu cen. Jeżeli osoba należąca do funduszu uzyskała prawo do tak zwanej renty prognozowanej (zazwyczaj po okresie 3 lat) kwota wypłaty może się obniżyć.

Ubezpieczenia

• Czy muszę kupować ubezpieczenie na życie, jeśli płacę składki emerytalne?

  Nowi członkowie funduszu emerytalnego, mający dzieci i duże kredyty, powinni poważnie rozważyć wykupienie ubezpieczenia na życie, by uchronić rodzinę przed utratą dochodów w przypadku śmierci. Ubezpieczenie takie może odegrać kluczowe znaczenie w zabezpieczeniu bytu rodzinie i spłacie długów. Po śmierci członka funduszu, małżonek otrzymuje rentę do czsu ukończenia przez najmłodsze dziecko 18 roku życia (niektóre fundusze wypłacają rentę na dziecko nawet dłużej), ale jeśli dzieci są już dorosłe, renta dla współmałżonka jest zazwyczaj wypłacana od trzech do pięciu lat (choć w niektórych funduszach dłużej). Uprawnienia nabyte w ciągu pierwszych trzech lat płacenia do funduszu są zazwyczaj niewielkie, stąd też Krajowy Związek Towarzystw Emerytalnych zachęca nowych członków, by poważnie rozważyli wykupienie ubezpieczenia na życie w pierwszych latach na rynku pracy. Można zresztą stwierdzić, że ubezpieczenie na życie jest rozsądne w każdym wieku, ale konieczność ta jest szczególnie pilna w ciągu pierwszych trzech lat płacenia na fundusz emerytalny.

• Czy muszę kupować ubezpieczenie na życie, jeśli płacę składki emerytalne?

  Nowi członkowie funduszu emerytalnego, mający dzieci i duże kredyty, powinni poważnie rozważyć wykupienie ubezpieczenia na życie, by uchronić rodzinę przed utratą dochodów w przypadku śmierci.

  Ubezpieczenie takie może odegrać kluczowe znaczenie w zabezpieczeniu bytu rodzinie i spłacie kredytów. Po śmierci członka funduszu, małżonek otrzymuje rentę do czsu ukończenia przez najmłodsze dziecko 18 roku życia (niektóre fundusze wypłacają rentę na dziecko nawet dłużej), ale jeśli dzieci są już dorosłe, renta dla współmałżonka jest zazwyczaj wypłacana od trzech do pięciu lat (choć w niektórych funduszach dłużej).

  Uprawnienia nabyte w ciągu pierwszych trzech lat płacenia do funduszu są zazwyczaj niewielkie.  Należy więc poważnie rozważyć wykupienie ubezpieczenia na życie w pierwszych latach na rynku pracy.

Uprawnienia

• Do czego mam prawo wpłacając składki na fundusz emerytalny?

  Wpłacając składki na fundusz emerytalny nabywamy praw do:

  -          Emerytury dlo końca życia

  -          Renty chorobowej w przypadku poważnej choroby lub wypadku

  -          Renty chorobowej w przypadku śmierci  małżonka. Najczęściej jest to renta tym czasowa na okres od 3 do 5 lat, niektóre fundusze wypłacają rentę do końca życia

  -          Renta na dzieci w przypadku choroby lub śmierci rodzica (członka funduszu)

  Głównym zadaniem funduszy emerytalnych jest wypłacanie emerytury do końca życia. W starszych latach emerytura jest głównym dochodem, dlatego więc składki na fundusz są b ardzo ważne.

• Jeżeli płaciłem składki do więcej niż jednego funduszu, to czy mogę uzyskać informacje na temat należnych mi praw w jednym miejscu?

  Tak, możesz skontaktować się z którymkolwiek funduszem, do którego kiedyś płaciłeś i otrzymać dostęp do portalu funduszy emerytalnych, gdzie uzyskasz informacje o tym, do jakich funduszy płaciłeś i jakich uprawnień w każdym z nich nabyłeś . Informacje dostępne są też na moich stronach kazdego z funduszy emerytalnych . Informacje te uzyskać też można na portalu emerytalnym „Lífeyrisgátt“, który udostępnia informacje o wszystkich funduszach ogólnych, zaś dostęp do niego zapewnia ta sama nazwa użytkownika i hasło, co w konkretnym funduszu.

  Gdy zbliża się termin przejścia na emeryturę, wystarczy złożyć podanie tylko w jednym funduszu, zazwyczaj jest to fundusz do którego ostatnio wpłacałeś składki. Podanie zostanie przekazane do pozostałych funduszy. Obowiązuje porozumienie dotyczące kontaktów pomiędzy funduszami emerytalnymi, między innymi o przekazywaniu informacji o wpłacanych składkach.

• Czy wypłaty z funduszu emerytalnego są waloryzowane?

  Tak, wypłaty z funduszy emerytalnych są waloryzowane. W większości funduszy emerytalnych wysokość wypłat zmienia się zgodnie ze zmianami indeksu cen artykułów konsumpcyjnych. W niektórych funduszach emerytalnych wypłaty rosną zgodnie ze wzrostem płac.

• Czy reguły i prawa różnią się między funduszami emerytalnymi?

  Prawa są różne w zależności od funduszu. Ustawa o funduszach emerytalnych określa, jakie powinno być minimum ubezpieczeniowe funduszy. Większość funduszy emerytalnych ma swoje strony internetowe, na których można znaleźć informacje dotyczące praw, które można uzyskać w danym funduszu. Najdokładniejsze informacje zawarte są w statucie danego funduszu.

• Czy można przenieść uprawnienia pomiędzy funduszami w momencie przejścia na emeryturę?

  Uprawnienie emerytalne nie są przenoszone pomiędzy funduszami. Fundusze emerytalne mają określone reguły dotyczące kontaktów pomiędzy sobą. W chwili przejścia na emeryturę wystarczy wysłać podanie do tego funduszu emerytalnego, do którego ostatnio odprowadzaliśmy składki, a ten zajmie się przesłaniem podania do pozostałych funduszy.

• Czy mogę utracić jakieś uprawnienia przy przeprowadzce do innego kraju?

  Prawo do tak zwanej renty prognozowanej oraz zasiłków rodzinnych na dzieci wygasa po roku od wyjazdu z kraju. Jeśli członek funduszu nabył prawa do renty prognozowanej w momencie wyjazdu, to prawo to uaktywnia się ponownie po sześciu miesiącach od ponownego rozpoczęcia wpłat do funduszu.

• Czy fundusz emerytalny gwarantuje mi jakąś minimalną wysokość emerytury?

  Wysokość emerytury zależy od wpłacanych do funduszu składek. Zgodnie z prawem fundusze emerytalne zobowiązane są do zapewnienia minimum emerytalnego. Wynosi ono minimum 56% z tych zarobków, według których obliczane i płacone są składki emerytalne, pod warunkiem że składki płacone są przez 40 lat. To samo dotyczy również prawa do renty inwalidzkiej, zaś renta rodzinna powinna wynosić co najmniej 50% minimalnego emerytalnego. Renta rodzinna wypłacana dzieciom, zazwyczaj jest stałą kwotą i nie zależy od wysokości zarobków członka funduszu emerytalnego. Wiele funduszy emerytalnych zapewnia większe prawa niż te, które są zagwarantowane w minimum ubezpieczeniowym, określonym przez przepisy prawne. Dotyczy to zarówno ogólnych funduszy emerytalnych jak i tych dodatkowych imiennych.

• Czy członkostwo w funduszu emerytalnym gwarantuje jakieś dodatkowe prawa oprócz prawa do emerytury?

  Większość funduszy emerytalnych udziela swym członkom korzystnych pożyczek hipotecznych. Warunki i zasady udzielania pożyczek mogą być różne w zależności od funduszu.. Pożyczki udzielane przez fundusze są najczęściej waloryzowane zgodnie z indeksem cen artykułów konsumpcyjnych.

W przypadku śmierci

• Czy fundusze emerytalne pokrywają koszty pogrzebu?

  Nie, fundusze emerytalne nie pokrywają kosztów pogrzebu. Płacą natomiast rentę małżeńską i dla dzieci, jeżeli takie są. Niektóre związki zawodowe wypłacają zasiłek pogrzebowy.

• Czy mój dodatkowy fundusz emerytalny będzie dziedziczony?

  Po śmierci małżonek i dzieci dziedziczą prawa do dodatkowego funduszu; małżonek 2/3 i dzieci 1/3 nawe jeżeli nie nastąpił jeczcze podział majątku po zmarłym. Jeżeli zmarły nie był w związku małżeńskim lub nie miał dzieci, fundusz dodatkowy przechodzi do podziału na spadkobierców.

• Mój małżonek jeszcze pracuje lub przeszedł na meryturę w chwili śmieri, czy mat o wpływ na emeryturę po nim?

  Nie. Wysokość renty małżeńskiej zależy od nabytych praw w wieku 65 lub 67 roku życia poprzez wpłatę składek przed śmiercią (naliczanie z wprzedzeniem).

  Aby wykorzystać te prawo należy wpłacać składki na fundusz emerytalny przez conajmniej 24 miesiące w ciągu 36 miesięcy i 6 miesięcy w ciągu ostanich 12 miesięcy przed śmiercią.

Wyjazd z kraju

• Czy mogę pracując za granicą płacić składki na islandzki fun dusz emerytalny?

  Jest to możliwe, ale ze względu na przepisy podatkowe jest to nie wskazane. Na Islandii podatek od emerytury płaci się przy jej pobieraniu, w ten sposób może dojść do podwójnego opodatkowania.

• Co się stanie jeżeli przestanę wpłacać składki na fundusz tu w kraju; np:z powodu nauki lub pobytu za granicą?

  Zachowasz wypracowan wcześniej prawa, stracisz jednak prawa do renty prognozowanej. Mogą być w takim przypadku potrzebne dodatkowe ubezpieczenia.

• Czy mam obowiązek wpłaty składek emerytalnych na fundusz w danym kraju?

  Zależy to od przepisów i regulaminów w danym kraju. Trzeba niezwłocznie po przyjeździe sprawdzić prawa i przepisy, również na temat dodatkowego funduszu emerytalnego.

• Czy stracę prawa przy wyjeździe z kraju?

  Prawo do renty prognozowanej przepada po roku od wyjazdu. Dotyczy to również renty dla dzieci. Można uzyskać to ponownie po sześciu  miesiącach, po rozpoczęciu wpłaty składek na nowo.

Zakup pierwszego mieszkania

• Czy składki na fundusz dodatkowy można wykorzystać tylko na pierwszą wpłatę?

  Nie,oszczędności można wykorzystać również do spłaty kredytu, jak również w tym samym czasie do zmniejszenia kredytu niezabezpieczonego.

• Jaka jest kwota maksymalna?

  Kwota maksymalna to 500 tys rocznie, nieprzerwanie przez dziesięć lat.

• W jaki sposób można wykorzystać składki na fundusz dodatkowy przy zakupie pierwszego mieszkania?

  Osoby kupujące mieszkanie  po raz pierwszy mogą poprzez fundusz dodatkowy oszczędzić na pierwszą wpłatę lub kredyt, jak również obniżyć raty kredytów niezabezpieczonych (nominalnych).

  Maksymalna kwota wypłacana jednej osobie w ciągu roku to 500 tysięcy koron.

  Przy zakupie mieszkania dodatkowy fundusz może być wykorzystany nieprzerwalnie przez 10 lat

  Wniosek o wypłatę składa się na stronie skatturinn.is